Verbeter je sportprestaties en bescherm je gebit met deze handige tips
Stel je voor, je staat op het punt om een lange run te maken. Je hebt je training goed voorbereid, maar toch vraag je je af: is er iets dat je kunt doen om je prestaties te verbeteren zonder een zware maaltijd of supplementen te nemen? Het antwoord is dichterbij dan je denkt: je mond spoelen met bepaalde smaken of voedingsmiddelen. Een ander woord hiervoor is: “carbohydrate mouth rinse”. Dit kan daadwerkelijk een boost geven tijdens je run.
Het idee klinkt misschien vreemd, maar het heeft een wetenschappelijke basis. Spoelen met koolhydraten of suikerhoudende dranken is iets wat steeds meer professionele hardlopers en atleten gebruiken om hun prestaties te verbeteren. Het geheim zit ‘m niet in de opname van suikers door je lichaam, maar in het effect dat het heeft op je hersenen. Dit is te danken aan smaakreceptoren in de mond die de aanwezigheid van koolhydraten opmerken en doorgeven aan de hersenen dat er een (mogelijke) bron van brandstof aan komt. De hersenen geven deze boodschap weer door aan het lichaam en de spieren. Door deze fysiologische reactie ga je beter en sneller lopen. Het is een truc voor je hersenen, die denken dat er meer brandstof beschikbaar is, wat motiveert en je uithoudingsvermogen verbetert zonder dat je daadwerkelijk meer eet of drinkt.
De meest populaire keuze is een oplossing van koolhydraten. Dit kan een sportdrank zijn, of zelfs een mix van water met een klein beetje suiker of honing. Het heeft weinig calorieën (omdat je het alleen spoelt en niet doorslikt), maar de mentale boost kan wel degelijk merkbaar zijn. Daarnaast kan de frisse, scherpe smaak van citroen je mond helpen verfrissen, wat niet alleen de smaakperceptie verbetert, maar ook je gevoel van alertheid verhoogt. Citroen stimuleert ook de speekselproductie, wat helpt om je mond fris te houden, vooral als je aan het rennen bent en je dorst begint te krijgen.
Mint of munt is een smaak die vaak wordt gebruikt voor een verkwikkend effect. Het kan je ademhaling verlichten door de luchtwegen tijdelijk te openen, waardoor je makkelijker adem kunt halen tijdens het hardlopen. Voor de echte langeafstandslopers zoals een marathon is er een voordeel door te spoelen met elektrolyten, die je vaak terugvindt in sportdranken. Deze helpen je niet direct met energie, maar kunnen de vochtbalans in je lichaam ondersteunen, waardoor je minder snel vermoeid raakt door uitdroging. Dit heeft geen direct effect op je snelheid, maar het kan je uithoudingsvermogen wel positief beïnvloeden.
Er zijn studies die aantonen dat spoelen met koolhydraten vooral nuttig is voor langere inspanningen (meer dan 30 minuten), of voor het moment vlak voor een intensieve sprint of krachtinspanning. Het effect is dus tijdelijk en heeft meer invloed op je gevoel en motivatie dan op je daadwerkelijke energielevels, aangezien je niet genoeg calorieën opneemt om je lichaam langdurig van energie te voorzien. In het kort: het spoelen van koolhydraten kan je mentale focus en motivatie verbeteren, wat indirect je prestaties kan verbeteren, maar het is geen vervanging voor een goede voeding vóór en na je training.
Carbohydrate mouth rinsing, oftewel het spoelen met koolhydraten (vaak in de vorm van sportdrankjes), kan invloed hebben op je gebit. Veel sportdranken bevatten suikers en zuren (zoals citroenzuur) die, zelfs als ze niet doorgeslikt worden, in je mond blijven hangen en de zuurgraad in je mond kunnen verlagen, waardoor je tandglazuur zachter wordt en het risico op glazuurerosie toeneemt. Suiker is een belangrijke voedingsbron voor bacteriën die tandplak produceren, wat het risico op gaatjes en tandvleesproblemen verhoogt. Het spoelen met koolhydraten kan echter ook je speekselproductie verhogen, wat een positief effect kan hebben op je gebit. Om je gebit te beschermen, kies voor suikervrije alternatieven, spoel je mond met water, gebruik fluoride-houdende tandpasta en spoel je mond met fluoride mondspoeling. Hoewel de wetenschap nog niet helemaal alles verklaart over hoe en waarom deze methoden werken, zijn de resultaten veelbelovend. Het idee is simpel: door je hersenen het gevoel van meer energie en verfrissing te geven, kun je de vermoeidheid tijdens een run langer uitstellen, waardoor je beter presteert.